СҮННӨТ ЖОЛУ

Пайгамбар (саллаллаху алейхи ва саллам) айтты:
«Адам баласы карыйт, бирок анын эки нерсеге болгон каалоосу жаш бойдон кала берет:
Байлыкка болгон ач көздүгү жана өмүрүнүн узак болушуна болгон үмүт».

📚 Сахих Муслим, №1047.

Бул хадис адам баласынын жүрөгүнө өтө терең ой салат. Пайгамбар (саллаллаху алейхи ва саллам) бизге адамдын өмүр бою жоголо бербеген эки каалоону айтып жатат: байлыкка болгон ач көздүк жана өмүрүнүн узак болушун эңсөө. Бирок бул каалоолор көбүнчө бизди чыныгы максатыбыздан алыстатып, түбөлүк жашообузду унутууга алып келет.

Байлыкка болгон ач көздүк - бул адамдын жүрөгүн каптаган эң күчтүү сыноолордун бири. Биз дүйнө чогултуп, "дагы көбүрөөк" деп жашап, өмүрүбүздү текке кетирип жатабыз. Байлыктын артынан аша чаап түшкөн сайын, ал чөйчөк сыяктуу болот: канча толтурсаң да, кайра бош сезиле берет. Бирок ал байлык бизди түбөлүктүү жашоого даярдабаса, бул дүйнөдө эмне пайдаларды табаабыз? Көрүстөнгө киргенде биз менен бирге байлык эмес, амалдарыбыз гана кетет. Ошол учурда, дүйнөдөгү ач көздүгүбүздүн бизге пайда эмес, зыян алып келгенин түшүнөбүз.

Өмүрдүн узак болушуна болгон үмүт - бул биздин чыныгы милдетибизди кечеңдетүүгө алып келген экинчи чоң тоскоолдук. "Эртең кылып алам, убакыт бар" деп жашайбыз. Бирок эртеңибиз бар экенине кепилдик жок. Канча адамдар "Кийин туура жолго түшөм, дагы жашайм" деп жүрүп, капыстан бул дүйнөдөн өтүп кетти. Узун өмүр эңсөө менен, биз өзгөчө мүмкүнчүлүктөрдү текке кетирип жатабыз. Жараткан бизге өмүрдү ибадат жана жакшылык үчүн берди, бирок биз аны тек гана дүйнө чогултууга жана убактылуу ырахатка арнап койбодукпу?!

Бул хадис жүрөгүбүздү селт эттирип, бизди ойготушу керек. Адам карыйт, бирок бул дүйнөдөгү каалоолору токтобойт. Бирок ошол каалоолордун артынан түшүп, түбөлүктүү жашоону унутуп калуу - бул эң чоң жоготуу.

Ошондуктан, ар бирибиз өзүбүздөн сурайлы: бул дүйнөгө чогултуп жаткан нерселерибизден эмнелери бизге эртең акыретте пайда берет? Өмүрүбүздү кантип өткөрүп жатабыз? Эртең кеч болуп калгыча, бүгүн өзгөрөлү. Байлыкка акыреттик амалдардан алыстатып жиберчүдөй берилүү эмес, амалдарга; убактылуу өмүргө эмес, түбөлүктүү жашоого умтулалы.

🖊 Нурбек Аширмухаммад уулу

Сүннөт Жолу
t.me/sunnotjolu/1375

КҮНДҮН ТЕМАСЫ

Урматтуу мусулман бир туугандар!

Өлкөбүздөгү динге тиешелүү болгон мыйзамдарга карата илимдин негизинде караганга аракет кылуубуз керек, эгерде туура чечимге жетүүнү каалаган болсок.

Бул мыйзамдагы кээ бирөөлөр ызычуу жаратып жаткан жерлерин карап көрсөк, бул жерде Даават (динге чакыруу) кылууда тартипке келүү, ирээтке келүү деген мыйзам кирип жатат.

Мыйзамга кирип жаткан тартип шариятка каршы келбейт. Бул нерсе Пайгамбарыбыздан (ага Аллахтын салам-салаваты болсун) мурас болуп келген илимден үлүшү бар адамга белгилүү.

Биз Куран жана Сүннөттү түшүнүп жана ал экөөнө амал кылууда сахабаларга, табаиндерге жана ошол сахаба жана табаиндерге ээрчиген төрт мазхаб имамдарына жана аларга ээрчиген кийинки дин аалымдарына карашыбыз керек. Биз мына ошондо гана динди туура түшүнүп, туура карманган болобуз.

Ошондуктан, бул маселеде өлкө башчыбыз менен бирге болуп, жана ал дайындаган башчыларыбыз менен бирге болушубуз керек.

Аллах Таала өлкөбүзгө тынчтык жана өнүгүүнү берсин!

Аллах Тааладан өлкө башчыбызга жана ал тарабынан дайындалган башчыларга элибиздин эки дүйнөлүк иштеринде жардам берүүсүн сурайбыз!

🖊 Нурбек Аширмухаммад уулу

Сүннөт Жолу
t.me/sunnotjolu/1374

Тамактануу сүннөттөрүнөн:

Пайгамбар (саллаллаху алейхи ва саллам) айтты: «Тамак алдыңарга коюлганда, анын четинен алып жегиле, ортосунан жебегиле,
анткени, береке анын ортосуна түшөт».

📚(Сахих аль-Жамиъ, 829)
t.me/sunnotjolu/1372

Башкалардын кемчиликтерине көз жумуу

Пайгамбар (саллаллоху алейхи ва саллам) мындай деп айтат:
«Ким башка бир мусулмандын айыбын жашырса, Аллах Таала анын айыбын бул дүйнө жана акыретте жашырат».

Аалым Абдуррахман ас-Саади (рахимахуллах) мындай деген:

«Башкалардын кемчиликтерине көз жумуп, алардын өздөрү ачыктоону каалабаган сырларын аңдыбай, тилин алардын жамандыктарын жайылтуудан тыя билген адам өз динин жана ар-намысын сактап калат. Ошондой эле Аллах Таала ал адамды пенделеринин жүрөгүнө сүйүктүү кылып коёт жана анын каталарын жаап жашырат. Себеби, амал кандай болсо, анын сыйлыгы да ошого жараша болот. Сенин Раббиң пенделерине эч качан зулум кылбайт».

📚 [Ал-Фаваких аш-Шахия, 1/112]

🖊 Нурбек Аширмухаммад уулу
t.me/sunnotjolu/1371

Садака берүү - мал-мүлктү азайтып жиберет деп ойлогон адам терең жаңылышат.

Чындыгында, садака - ырыскынын көбөйүшүнө, мал-мүлктүн тазаланышына жана ага береке түшүшүнө себеп болот.

Аллах Таала садаканын ордун өзүнө ылайыктуу жакшылыктар менен толуктайт, ал эми анын сообу сан жеткис улуу болот.

Абу Хурайра (радияллаху 'анху) риваят кылган хадисте, Пайгамбарыбыз (саллаллаху алейхи ва саллам) мындай деген:
«Садака берүүдөн мал-мүлк азайбайт. Пенде кечиримдүүлүк көрсөтсө, Аллах Таала анын аброюн көтөрөт. Ким Аллах үчүн кичипейил болсо, Аллах аны бийик даражага көтөрөт» (Сахих Муслим, 2588).

Садака берүү - мүлктү гана эмес, өмүрдү да берекелүү кылуучу амал. Мүлк кээде сырткы көрүнүшү менен азайгандай сезилгени менен, анын артындагы береке, пайда жана сооп аны он эсе, жүз эсеге көбөйтүшү мүмкүн. Береке - бул бир гана материалдык пайда эмес, ал инсандык бакыт, тынчтык жана каниеттүүлүк сыяктуу руханий байлыктарды да камтыйт.

Садака берүүдөн коркпоңуз, анткени анын арты чоң жакшылыктарга жана түгөнбөс соопторго жеткирери шексиз.

🖊 Нурбек Аширмухаммад уулу
t.me/sunnotjolu/1370

Көркөм мүнөз адамды бул дүйнөдө да, акыретте да эң жогорку даражаларга жеткирет...

Абу Умама аль-Бахили (Аллах андан ыраазы болсун) мындай деген:
Аллахтын Элчиси (саллаллаху алейхи ва саллам) айтты:
«Чындык тарапта болсо да, талашып-тартышууну токтоткон адам үчүн бейиштин бир тарабынан бир үйгө кепил болом. Тамаша катары болсо да, калп айтпаган адам үчүн бейиштин ортосунан бир үйгө кепил болом. Ал эми көркөм мүнөзгө ээ болгон адам үчүн бейиштин эң жогорку даражасынан бир үйгө кепил болом».

📚(Сахих Абу Дауд, хадис №4800).

🖊 Нурбек А.У.
t.me/sunnotjolu/1369

Абу Вакид ал-Лайсийден (разияллаху анху) мындай риваят келтирилген:
Пайгамбар (саллаллаху алейхи ва саллам) айтты:
«Аллах Азза ва Жалла мындай деп айтты:
«Биз мал-дүйнөнү намазды тикелеп, зекет берүү үчүн түшүрдүк».

(Ас-Силсила ас-Сахиха, хадис №1639)

Момундун мал-мүлккө аракет кылуусунан эң негизги максаты акырет үчүн амал кылууга колдонуу болушу керек. Дүйнөнүн өткөөл лаззаттары жана азгырыктары аны алдап кетпөөсү зарыл. Бирок көпчүлүк адамдар бул акыйкатты өлүм келген учурда гана түшүнүп калышат!

🖊 Нурбек Аширмухаммад уулу

t.me/sunnotjolu/1367

🔹Аза күтүү жөнүндө

Аллахтын Элчиси (саллаллаху алейхи ва саллам) айтты:

«Аллахка жана акырет күнүнө ишенген аял үчүн үч күндөн ашык каза болгон адамга аза күтүүгө уруксат эмес. Бирок күйөөсү каза болгондо, төрт ай он күн аза күтүүсү керек».

📚Сахих аль-Бухари

📜 Хадиске түшүндүрмө:

1. Аза күтүү мөөнөтү:

Бул хадисте аялдар үчүн аза күтүүнүн чектөөлөрү белгиленет. Жалпысынан үч күндөн ашык башка адам үчүн аза күтүү уруксат эмес, бул шарияттын орточолугун жана кадимки жашоого кайтууга чакырыгын көрсөтөт. Демек, кээ бир аялдардын күйөөлөрүнөн башка адамдар үчүн үч күндөн көп аза күтүүсү туура эмес жана ал шариятка каршы аза күтүү болуп саналат.

Бирок күйөөсү каза болгон учурда аялга төрт ай он күн аза күтүүгө буйрулган. Бул мөөнөт идда деп аталат жана анын мааниси аялдын күйөөсүнүн урматына жана никенин аяктоосунун маанилүүлүгүнө байланыштуу. Ошондой эле бул мөөнөт аялдын кийинки турмушуна байланыштуу маселелерди чечүүгө мүмкүнчүлүк берет.


2. Кандайча аза күтүлөт?

Аза күтүү маалында аялдар жасанып, кооздук үчүн буюмдарды колдонбойт. Бул анын күйөөсүнө болгон терең кайгысын жана сый-урматын көрсөтөт.

Хадистерде келгендей, аза күтүүнүн талаптары жөнөкөй кийимдерди кийүү, жыпар жыттарды колдонбоо, күйөөсү кайтыш болгон учурда жашап жаткан үйүнөн чыкпоо жана коомдук көңүл ачуу иш-чараларынан оолак болуу.


3. Күйөөдөн башка адам үчүн үч күндөн ашык аза күтүүгө мүмкүн эмес.

Үч күн деген чектөө аялдын күнүмдүк жашоосуна кайтып, аза күтүүдөн ашыкча таасирленбей, мурунку жашоосун улантуу үчүн белгиленген. Бул мөөнөт анын жан дүйнөсүн калыбына келтирүүгө жетиштүү.

4. Шарияттагы орточолук:

Бул хадис шарияттын тартиби катары, кайгыруу же аза күтүүнүн ашыкча же өтө кыска болушуна чектөө коёт. Ал жашоонун уланып, баланстуу жүрүшүн камсыз кылуу үчүн белгиленген.

5. Күйөөсүнө аза күтүүнүн өзгөчөлүгү:

Күйөөнүн өлүмү аялдын жашоосунда чоң өзгөрүү алып келери белгилүү. Ошол себептен, төрт ай он күндүк мөөнөт анын руханий, физикалык жана психологиялык жактан калыбына келүүсү үчүн берилет. Ошондой эле бул мөөнөт бүткөнчө аял башка никеге туруусуна тыюу салынат. Жана ошондой эле бул идда мөөнөтү анын боюна бүтүү маселесин тактоо үчүн дагы маанилүү.


Жыйынтык: Бул хадис исламдагы өлүмгө болгон сабырдуулукту, андан кийинки жашоонун улануусун жана шарияттын орточо принциптерин чагылдырат. Жана аза күтүү аялдын милдети гана эмес, анын ыйманынын белгиси катары дагы каралат.

🖊 Нурбек Аширмухаммад уулу

Башкалар менен бөлүшүп, соопторго шериктеш болуңуз!
t.me/sunnotjolu/1366

🔹Пайгамбарыбыз ﷺ айтты:

«Силер билесиңерби, ким чыныгы банкрот?». Сахабалар: «Биздин түшүнүгүбүздө чыныгы банкрот - бул акчасы да, мүлкү да жок калган адам», - деп жооп беришти. Ошондо пайгамбар ﷺ айтты:
«Менин үммөтүмдөгү чыныгы банкрот - бул адам Кыямат күнү көптөгөн намаздары, орозолору, зекеттери менен келет. Бирок ал ошол эле учурда бирөөнү сөккөн, бирөөгө жалаа жапкан, бирөөнүн мал-мүлкүн жеп алган, бирөөнүн канын төккөн, дагы бирөөнү сабаган болот. Анан анын сооптору ошол жабыр тарткандарга таратылып берилет. Эгер анын сооптору бүтүп, бирок дагы эле жабыр тарткандардын укуктары төлөнбөй калса, анда алардын күнөөлөрүнөн анын мойнуна жүктөлөт да, анан ал адам тозокко ташталат».

📚Булак:
Бул хадис Сахих Муслимде (2581) риваят кылынган. Аны сахаба Абу Хурайра (Алла ага ыраазы болсун) риваят кылган.

🖊Бул хадис адамдарга зулум кылуу жана алардын укуктарын тебелөө канчалык чоң күнөө экенин эскертет. Башкалардын укуктары алар кечирмейин же укуктары кайтарылмайынча, Кыямат күнү да кечирилбейт. Адам канча ибадат кылбасын, эгер адамдардын акыларын жеген болсо, же аларга кандайдыр бир деңгээлде зулумдук кылган болсо, анын сооптору ошолорго берилет. А эгер анын соопторго алардын акыларына жетпей, түгөнүп калса, анда алардын күнөөлөрү анын мойнуна жүктөлүп, андан соң ошол күнөөлөр менен тозокко карай ташталат.

Аллах Тааладан бизди башкаларга зулумдук кылуудан же зулумдукка шериктеш болуп калуудан алыс кылып, башкалардын укуктарын туура аткарууга жардам беришин сурайбыз!


🖊Нурбек Аширмухаммад уулу

Сүннөт Жолу
t.me/sunnotjolu

ЖУНУБ АБАЛ

Пайгамбарыбыз (саллаллаху алейхи ва саллам) мындай деди:
«Эгерде күйөөсү аялынын төрт тарабынын ортосуна отуруп, ага күч жумшаса (жыныстык катнашта болсо), гусул алуу парз болот».

📚(Абу Хурайрадан риваят кылынган. Бухари: 291, Муслим: 348).
--------------

🖊Түшүндүрмө:

Жунуб деген эмне?
«Жунуб» - бул адамдын жыныстык катнашта болгондон же урук чыгаргандан кийин тазаланууга муктаж болгон абалы. Мындай абалда адам намаз окуй албайт, Куран кармай албайт жана башка ибадаттарды аткара албайт. Гусул алуу аркылуу бул абалдан чыгып, тазалык абалга келет.

Бул хадис жунуб абалына алып келүүчү негизги себептердин бирин, тактап айтканда, жыныстык катнашты баяндап жатат.


1. «Төрт тарабынын ортосуна отурса»: Бул сөз күйөөсүнүн жубайы менен жакындык мамиледе болушун ишарат кылат. Бул жерде «төрт тарабы» дегенде, аялдын эки колу жана эки буту айтылган. Башка риваяттарда бул «сан жана бут жактары» деп түшүндүрүлөт.


2. «Күч жумшаса»: Бул жыныстык катнаштын ишке ашканын билдирет, тактап айтканда, эркектин жыныстык мүчөсү аялдын жыныстык органына киргенди түшүндүрөт (туура түшүнүү үчүн кыска жана адептүү сөздөр колдонулган).


3. Уруктуктун чыгуусу маанилүү эмес: Имам Муслимдин риваятына ылайык, эгер уруктук чыкпаса да, жыныстык катнаш болгондон кийин гусул алуу парз болот. Бул жерде уруктуктун чыгуусу милдеттүү шарт эмес.

🖊 Хадисте камтылган маанилүү
пайдалар

- Исламдагы тазалык: Гусул алуу - бул Исламдагы тазалык эрежелеринин маанилүү бөлүгү. Бул дене жана рухтун таза болушун камсыздайт жана ибадаттарды аткаруу үчүн жарактуу абалга алып келет.


- Сүйлөшүүдөгү адептүүлүк: Пайгамбарыбыз (саллаллаху алейхи ва саллам) уятсыз же түз айтылган сөздөрдү колдонгон эмес. Ал маанини ачык түшүндүрүү менен бирге, уяттуу сөздөрдөн алыс болгон. Бул бизге сөздөрүбүздө адептүүлүктү сактоону үйрөтөт.


🖊 Нурбек Аширмухаммад уулу

t.me/sunnotjolu

Аят жөнүндө ой жүгүртүү:

Аллах Таала айтты:

«Бир да ыймандуу эркек жана ыймандуу аялга, Аллах жана Анын Элчиси бир өкүмдү чечип койгондон кийин, өз эрки менен тандоо укугу болбойт».
📚(Ахзаб сүрөөсү, 36-аят)


Ибн Касир (Аллах аны ырайымына алсын) айтты:

Бул аят бардык иштерге тиешелүү. Эгер Аллах жана Анын Элчиси бир нерсеге өкүм чыгарса, анда момундар үчүн тандоо, өз оюн билдирүү же башка жолду кармануу укугу жок.
------------
🖊 Нурбек А.У.

t.me/sunnotjolu

Аллахтын Элчиси (саллаллаху алейхи ва саллам) айтты:
«Эгер адам үйүнө кирип жатканда жана тамактануу учурунда Аллахты эскерсе (бисмиллах десе), шайтан (өзүнүн шериктерине): “Бул жерде силерге (түнөгөнгө) орун жок жана кечки тамак да жок”, - деп айтат.
Эгер адам үйүнө киргенде Аллахты эскербесе, шайтан: “Түнөп жатуучу жерди таптыңар”, - деп айтат. А эгер ал тамак жегенде да Аллахты эстебесе (бисмиллах дебесе), шайтан: “Тамакты да жана түнөп жатуучу жерди да таптыңар,” - деп айтат».

📚 Сахих Муслим, №2018.

Бул хадис бизге үйгө кирүүдө жана тамактанууда Аллахтын ысымын эскерүүнүн маанилүүлүгүн көрсөтөт. Андыктан, үйгө кирерде жана тамактанып баштаарда “Бисмиллах” деп айтууну адат кылалы.

🖊 Нурбек А.У.

СҮННӨТ ЖОЛУ
t.me/sunnotjolu

Көпчүлүгүбүз бул сүрөөлөргө кош көңүлбүз! Мусулман адам бул сүрөөлөрдү эртең менен, кечинде, беш убак намаздардан кийин жана уйкудан алдын жана ошондой эле хадистерде келген орундарда окуп жүрүүгө аракет кылуусу керек.

Ибн ал-Каййим рахимахуллах айткан:

«Пенденин муаввизаттарга болгон муктаждыгы тамакка, ичимдикке жана кийимге болгон муктаждыгынан да күчтүү».

Муаввизаттар: кечирим, коргоо суроо үчүн окулуучу үч сүрөө: Ихлас, Фалак жана Наас сүрөөлөрү.

📚Бадаиʽ ал-Фаваид (2/426)

Сүннөт Жолу