Көркөм адабияттын адамга оң таасири канчалык?
АКШда күн сайын 1,8 миллион китеп сатып алышат. Улуу Британияда жарым миллион китеп сатылат. Азыркы доордо кишинин көңүлүн алагды кылган көптөгөн себептер болгонуна карабай, көп кишилер мурдакыдай эле китеп окуганды жактырат.
Китептер бизди курчап турган чөйрөнү аңдап түшүнгөнгө, болбосо сөз байлыгыбызды кеңейтип, туура жазганга үйрөтөт десек болот.
Бирок көркөм адабият бизди өнүктүрүп, өстүрө алабы?
Жогору чеберчилик менен жазылган чыгармалардын каармандары бизди ошол окуяларга байлап алат. Аристотель айткандай, трагедияны көргөндө бизде эки эмоция болот: боор оору (башкы каарманга) жана коркунуч (өзүңө).
Чыгарманы окуп жатып, окурман андагы каармандарга өзүн салыштырат. Өзү ошондой кырдаалга түшсө, эмне кылышты ойлонот. Балким, эртең ушундай кырдаалга түшүп калса, кандай чечим кабыл алмагына түйшөлөт. Бул ыкма башка бирөөнү түшүнүү үчүн машыгып жаткан сыяктуу.
Ошондуктан канадалык психолог Кит Оутли көркөм адабиятты "биздин аң-сезимибизди өнүктүргөн эң жогорку деңгээлдеги машыгуу жайы" катары көрсөтөт.
АКШда күн сайын 1,8 миллион китеп сатып алышат. Улуу Британияда жарым миллион китеп сатылат. Азыркы доордо кишинин көңүлүн алагды кылган көптөгөн себептер болгонуна карабай, көп кишилер мурдакыдай эле китеп окуганды жактырат.
Китептер бизди курчап турган чөйрөнү аңдап түшүнгөнгө, болбосо сөз байлыгыбызды кеңейтип, туура жазганга үйрөтөт десек болот.
Бирок көркөм адабият бизди өнүктүрүп, өстүрө алабы?
Жогору чеберчилик менен жазылган чыгармалардын каармандары бизди ошол окуяларга байлап алат. Аристотель айткандай, трагедияны көргөндө бизде эки эмоция болот: боор оору (башкы каарманга) жана коркунуч (өзүңө).
Чыгарманы окуп жатып, окурман андагы каармандарга өзүн салыштырат. Өзү ошондой кырдаалга түшсө, эмне кылышты ойлонот. Балким, эртең ушундай кырдаалга түшүп калса, кандай чечим кабыл алмагына түйшөлөт. Бул ыкма башка бирөөнү түшүнүү үчүн машыгып жаткан сыяктуу.
Ошондуктан канадалык психолог Кит Оутли көркөм адабиятты "биздин аң-сезимибизди өнүктүргөн эң жогорку деңгээлдеги машыгуу жайы" катары көрсөтөт.