-Койчу апа, ыйлабачы. Сизге капа болууга жарбайт да. Жакшы болуп келатып эле, кайра озунузду озунун бир заматта бузуп аласыз... Сиз болбосонуз биздин коргон кунубуз кун эмес эле тун болбойбу. Козунуз жылтырап, ушинтип тируу жатканыныз биз учун доолот эмеспи, апа.
Аккыз эже коз жашын суртуп, кулумсороп койду.
-Мен олсом кайра силерге жакшы болот, балам. Окмот бар, ырысынар бар. Кор болбойсунар. Илгеркидей жетимдик барбы азыр.
-Койчу апа, сен бардагыдай бакыт бизге кайдан болсун. Тил алчы, капа болбочу.
Эмил энесинин жанына туруп барып, каргылданып мынтти:
- Кечирип койчу, апаке мени. Экинчи мындай болбойт. Мен капачылыктан эле...
-Ооба, ооба, Эмил байкем туура айтат, апа. Баардыгы жетишсиздиктен болуп жатат да. Озун айткандай, олбой тируу болсок болот да баары. Кантип эле ушул бойлон жетишпей отуп кетели. О-о-й, апаке уулдарын эр жеткенин, кыздарындын бой жеткенин корсон экен. Биз сени ошондо жер менен учам десен жер менен, асман менен учам десен асман менен учуруп ушул кундун эсесин чыгарабыз. Балдарындын алдына койнон максаттары чон экенин билесин апа. Бири учкуч болом десе бири врач болом дейт, бири педагог болом десе бири инжинер болууну каалайт. А мен болсо художник болмок болдум. Кагылайын апа, ойлоп корчу озун, тим эле туш тушун кыбыла. Биздин убайыбызды коруш учун озунду озун кармашын керек. Айтпады беле врач деле, акырындык менен жакшы болуп кетесиз деп. Конулду чогот кылып, капа болууга жарабайт деп келген сайын какшайт. А сен болсон врачтын айтканын аткаргын келбейт.
Зыйнат бул создорду энесине, тим эле жан дили менен берилип, ишениндуу суйлоп жатты. Аккыз эже кызынын созуно эрэркедиби же ошол балдарынын коруучу келечектеги бактылуу кунду корбой эрте олуп кетээрин ойлоп кейишке туштубу, айтор опко опкосуно батпай ыйлап жатты. Ал уул кызына атайын деген созунда айталбады.
Зыйнат чынында эстуу кыз болчудай. Баралына келип, багы ачылса экен дейм ичинден. Аны бир кундо канча корсом, ошончо жолу сен эсиме тушосун да турасын. Сени коргум келип, сени сагынам.
Булардын жокчулук жонундо айткан создорунун мага тиешеси болбосо да, бардыгын озумо ала берем. Ушундай кундо, аз тамагына алкымды агытып, ортоктош болуп отурганыма окуно баштадым. Же Эмилге берген акчамды айта албайм. Келген кундон баштап жанымда жарты тыйын чыгарып бербегениме уялып, уйно батпай калдым. Эмнеси болсо да уйго барып келейин деп ойлодум. Эсен агадан келуучу пенсиясын алгандан кийин, Зыйнаттан он сом алып колго жоноп кеттим.
Атам менен энем Аккыз эжелердин абалын угуп аяба кайгырышты. " Эсен маркумдун жакшылыгын коп кордук эле. Бир белден ашырып коёлу, байкуш жетимдерди" дешип, эки уюнун бипмн сатып, бир тыйынын коротпой, мага аманат беришти. Бир чон сумкага тамак-аш салышты. Озум жаны окуу жылына чейин ошол жактан иштемек болуп, учеттон чыгып жоноп кеттим.
Мен Фрунзеге келип, автобуздан тушрум менен Эмилге кезигип калсам болобу. Ал бул жерге эмне жумуштап келгенин чаргытып айтпай койду. Баягыдай, акча сурай алнан жок. Экообуз уйго келдик. Мен Аккыз эжеге атам менен энем берген " аманат" деп берген акчанын бир тыйынына тийбей, туйунчокко туйулгон бойдон колуна бердим.
Ошондогу ал кишинин суйунгону менин эсимден али кете элек. Адам ото кубанганда да ыйлай турганын, буга чейин эч билбептирмин. Эже ыйлап да, ата- энеми алкап да жатты. Сыягы, мындай болот деп уч уктаса тушуно кирбесе керек. А балдарычы. Тим эле соз айтпай коздору кубанычтуу жайнайт. Ар биринин балбылдаган оттуу каректеринде, тугонбос кенчке жолуккандай болгон, соз менен айтып туготкус кереметтуу жазуу бажырайып тургансыды. Бардыгы кулумсуройт. Алардын кичинекей журоктору коодондорундо кубанычтуу тыбырап жатканын мен билип турдум.
Ушул бакыбат сонун корунуштун кайталангыс картинасын коруп туруп, конулумдо алкап жаттым: "Оо,менин алтын атам, асыл энем, силер кимдерди кубантып, кимдерге жакшылык кылаарды билген жоомарт адам турбайсынарбы" ,- дейм.
Аккыз эже коз жашын суртуп, кулумсороп койду.
-Мен олсом кайра силерге жакшы болот, балам. Окмот бар, ырысынар бар. Кор болбойсунар. Илгеркидей жетимдик барбы азыр.
-Койчу апа, сен бардагыдай бакыт бизге кайдан болсун. Тил алчы, капа болбочу.
Эмил энесинин жанына туруп барып, каргылданып мынтти:
- Кечирип койчу, апаке мени. Экинчи мындай болбойт. Мен капачылыктан эле...
-Ооба, ооба, Эмил байкем туура айтат, апа. Баардыгы жетишсиздиктен болуп жатат да. Озун айткандай, олбой тируу болсок болот да баары. Кантип эле ушул бойлон жетишпей отуп кетели. О-о-й, апаке уулдарын эр жеткенин, кыздарындын бой жеткенин корсон экен. Биз сени ошондо жер менен учам десен жер менен, асман менен учам десен асман менен учуруп ушул кундун эсесин чыгарабыз. Балдарындын алдына койнон максаттары чон экенин билесин апа. Бири учкуч болом десе бири врач болом дейт, бири педагог болом десе бири инжинер болууну каалайт. А мен болсо художник болмок болдум. Кагылайын апа, ойлоп корчу озун, тим эле туш тушун кыбыла. Биздин убайыбызды коруш учун озунду озун кармашын керек. Айтпады беле врач деле, акырындык менен жакшы болуп кетесиз деп. Конулду чогот кылып, капа болууга жарабайт деп келген сайын какшайт. А сен болсон врачтын айтканын аткаргын келбейт.
Зыйнат бул создорду энесине, тим эле жан дили менен берилип, ишениндуу суйлоп жатты. Аккыз эже кызынын созуно эрэркедиби же ошол балдарынын коруучу келечектеги бактылуу кунду корбой эрте олуп кетээрин ойлоп кейишке туштубу, айтор опко опкосуно батпай ыйлап жатты. Ал уул кызына атайын деген созунда айталбады.
Зыйнат чынында эстуу кыз болчудай. Баралына келип, багы ачылса экен дейм ичинден. Аны бир кундо канча корсом, ошончо жолу сен эсиме тушосун да турасын. Сени коргум келип, сени сагынам.
Булардын жокчулук жонундо айткан создорунун мага тиешеси болбосо да, бардыгын озумо ала берем. Ушундай кундо, аз тамагына алкымды агытып, ортоктош болуп отурганыма окуно баштадым. Же Эмилге берген акчамды айта албайм. Келген кундон баштап жанымда жарты тыйын чыгарып бербегениме уялып, уйно батпай калдым. Эмнеси болсо да уйго барып келейин деп ойлодум. Эсен агадан келуучу пенсиясын алгандан кийин, Зыйнаттан он сом алып колго жоноп кеттим.
Атам менен энем Аккыз эжелердин абалын угуп аяба кайгырышты. " Эсен маркумдун жакшылыгын коп кордук эле. Бир белден ашырып коёлу, байкуш жетимдерди" дешип, эки уюнун бипмн сатып, бир тыйынын коротпой, мага аманат беришти. Бир чон сумкага тамак-аш салышты. Озум жаны окуу жылына чейин ошол жактан иштемек болуп, учеттон чыгып жоноп кеттим.
Мен Фрунзеге келип, автобуздан тушрум менен Эмилге кезигип калсам болобу. Ал бул жерге эмне жумуштап келгенин чаргытып айтпай койду. Баягыдай, акча сурай алнан жок. Экообуз уйго келдик. Мен Аккыз эжеге атам менен энем берген " аманат" деп берген акчанын бир тыйынына тийбей, туйунчокко туйулгон бойдон колуна бердим.
Ошондогу ал кишинин суйунгону менин эсимден али кете элек. Адам ото кубанганда да ыйлай турганын, буга чейин эч билбептирмин. Эже ыйлап да, ата- энеми алкап да жатты. Сыягы, мындай болот деп уч уктаса тушуно кирбесе керек. А балдарычы. Тим эле соз айтпай коздору кубанычтуу жайнайт. Ар биринин балбылдаган оттуу каректеринде, тугонбос кенчке жолуккандай болгон, соз менен айтып туготкус кереметтуу жазуу бажырайып тургансыды. Бардыгы кулумсуройт. Алардын кичинекей журоктору коодондорундо кубанычтуу тыбырап жатканын мен билип турдум.
Ушул бакыбат сонун корунуштун кайталангыс картинасын коруп туруп, конулумдо алкап жаттым: "Оо,менин алтын атам, асыл энем, силер кимдерди кубантып, кимдерге жакшылык кылаарды билген жоомарт адам турбайсынарбы" ,- дейм.