PAKIZAM.KG🌷

‏Адам баласы эң мыкты жаратылган жандык. Бирок анын мыктылыгы бекем үй-бүлө куруусу менен ортого чыгат. Ушул себептен улам, үй-бүлө адам баласын тарбиялап жашоого үйрөткөн, ахлак жана мүнөзүнө форма берген таалим борбору болушу керек. Ошондо гана адам баласынын ички дүйнөсү, руханияты өнүгүп, пайгамбарлардын жана олуялардын жашоосунан үлгү алат.
‏Ал эми үй-бүлөнүн тынчтыгы жана бекемдиги эки тараптын тең бири-бирине карата мамилесинен, ар кимдин укугуна урмат көрсөтүүдөн башталат.

‏Үй-бүлөдө тынчтыкты орнотууда аятта өткөн “ /Алладан корккула!” деген буйрукка ылайык такыба болуп жашоонун орду чоң. Чындыгында бул дүйнө аялдын укугун тепселөө менен тозоко, анын укугун коргоо менен бейишке айланат. Азирети Мухаммед Мустафа (саллаллаху алейхи ва
‏саллам) коштошуу кутбасында аялдын укуктары тууралуу мынтип айткан жери бар:
‏“Эй, адамдар! Аялдардын укугун коргогула! Аларга ырайымдуулук менен мамиле жасагыла! Аял маселесинде Алладан корккула! Силер, аялдарды Алладан аманат катары алдыңар. Алардын намысын, аруулугун коргоо үчүн Аллага сөз берип өзүңөргө адалдадыңар!” (Сахихи Бухари Мухтасары, 10-том, 398).
‏Аялдарды болочок муунду тарбиялоодон алыстатып, аларды табиятына ылайык келбеген жумушта иштетүү же багыт берүү акылга да ыйманга да жатпаган маселе. Анткени, ар ким табиятына жараша өз ишин аткарса гана үй-бүлөдө тынчтык, бактылуулук пайда болот.
‏Ушул максатта гана негизделген үй-бүлө Исламда идеалдуу үй-бүлө катары каралат. Үй-бүлө куруунун материалдык да моралдык да жагы бар. Эки жактуу болбосо, анда жөн гана бирге жашоону максат кылган болот. Бул максат менен курулган кайсыл үй-бүлө болбосун кээде көпкө узабай ыдыраса, кээде бактысыздыкка батып мажбур жашап келишет. Албетте, эч ким мындай жашоону каалабайт. Ошондуктан хадисте да айтылгандай эле үй-бүлөдөгү ажырашуулар Алла Тааланын “Аршын” титиретет. Пайгамбарыбыз (саллаллаху алейхи ва саллам) мындай деген:
‏“Үйлөнгүлө, ажырашпагыла! Анткени ажырашуу (талак берүү) болгон кезде “Арш” титирейт...” (Али аль-Муттакий, IX, 1161/ 27874)

📍 Эгер бардык жубайлар акыларын
талап кылбастан, милдеттерин да билип, аны толук
аткарышса, бактылуу болушмак. Бул макалада
эркектин аялынын алдындагы милдеттери тууралуу сөз
кылабыз.

1. Махр беруу
Эркек нике кыйылып жатканда, аялы айткан өлчөмдөгү
махрды беркуге милдеттуу. Бул тууралуу Куранда
айтылат: «Баш кошкон аялынарга махр-калынын чын
дилден бергиле. Эгер алар калындын каисы бир бөлугун өз ыраазылыгы менен силерге багыштаса,
анда аны алсанар болот...»
(Ниса, 4).

2. • МАТЕРИАЛДЫК ЖАКТАН КАМСЫЗДОО
Аллахтын элчиси с.а.в айткан: "Озунөр жеген нерседен
аларга (аялынарга) да жедиргиле, езунөр кийгенди
аларга да кийгизгиле" (Абу Дауд).
Аял тапкан каражатын уй-булөлөсүнө сарптоого
милдеттуу эмес. Аялды багуу, анын муктаждыктарын
камсыздоо эркекке жуктөлгөн.

3. ЖАКШЫ МАМИЛЕ КЫЛУУ
Ислам эркекти аялына мээримдуулук менен жумшак
мамиле кылууга чакырат. Аллахтын элчиси с.а.в
жубайларына жакшы мамиле кылгандардын сап
башында турат. Ал өз хадисинде мындай деген: "Эн
жакшынар - аялына жакшы мамиле кылгандар..
Силердин аранардан мен да аялына жакшы мамиле
кылгандарданмын".

4. Жардам беруу
Пайгамбарыбыз с.а.в кийимдерин өзу жамап алчу, эчки
саачу. Уй-тиричилигинде жубайына жардам беруу
суннөт болуп саналат. Айшадан Аллахтын элчиси уйдө
эмне менен алек болгондугун деп сураганда: "Уй иштери менен алек болчу, намаз убактысы болгондо мечитке барчу", - деп айткан.

5. Кемчилдиктерин кечируу
Эркек жубайынын катачылыктарын кечире билгени
жакшы. Пайгамбарыбыз с.а.в жубайлары сезимге
алдырып, туура эмес кадамга барганда, токтоо жана
сабырдуулук менен мамиле кылган. Хадисте келет:
"Момун эркек момун аялды жек көрбөшү керек.
Эгерде анын мунөзунун кайсы бир жери ага жакпаган
болсо, анда ал башкасынан ыраазы болот" (Муслим)

6. ЖОЛ KOPCOTYY
Эркек - уйдун башчысы, акыретте уй-булесу учун жооп
берет. Ошондуктан ал аялдын шариятка туура келбеген
кадамдарын тыйып, жол көрсөтү керек. Уй-булөсүнө
шариятты тушундурө алгыдай денгээлде илими болушу
зарыл.

7. ТУУГАНДАРЫН СЫЙЛОО
Пайгамбарыбыз с.а.в жубайы Хадижанын туугандарын ал
каза болгондон кийин да унуткан эмес. Кой сойгондо, эттин бир белугун аларга жиберип турган. Мунун озу эркек жубайынын туугандарына жакшы мамиле жасаш
керектигин далилдеп турат.

8. ОЗУН КАРАП, ЖАКШЫ КӨРҮНҮШТӨ БОЛУУ
Ибн Аббас (р.а) айтат эле: Аялымдын мен
учун кооздонуусун жакшы көрунгөндөй эле,
мен да аялым учун кооздонууну жакшы көрөм".

9. МААНАЙЫН КОТОРУП, ТАМАШАЛАШУУ
Аялы менен азилдешип, тамашалашып
туруу да эркектин милдети болуп саналат.
Бул аялдын көнулун көтөруп, бактылуу
кылат. Пайгамбарыбыз с.а.в жубайларынын
мунөзүнө жараша азилдешип, ойноп-
кулгөн. Алтургай эки жолу Айша энебиз
(р.а) менен жарышып чуркаганы айтылат.

Аялзаты дуйнего суйулууг, сулуу жана
бактылуу болууга жаралган...

Аялдын барктуулугу тууралуу

Аялдарды ыйлатуудан абайла! Анткени Алла анын
ар бир көз жашын эсептеп турат.


Аялды жоомарт инсан гана барктайт. Ал эми то-
мон адам гана кордойт.

*Мухаммад (с.а.в.)*


Качан тарыхтагы баатырлардын жасаган эрдиктери тууралуу жазышканда, билиниз, бул жерде
аты аталбаган аялы тууралуу да сөз болуп жатат.


Аялдар адамзаттын эн биринчи мугалимдери.


Эркек киши озунун аракетчилдиги менен каалаган
нерсесине жете алат. Ал эми аял сабыры жана такыбалыгы менен каалаган эркекти багынта алат.


Жер жузунде сулуу аялдардын санынчалык жетишкен мырзалар жок.


*PAKIZA_AYAL.KG*

🫀📚